Bazylika – współcześnie tą nazwą najczęściej określa się chrześcijańską świątynię wielonawową , niezależnie od pełnionych funkcji kanonicznych, z nawą główną wyższą od naw bocznych, posiadającą okna ponad dachami naw bocznych /w odróżnieniu od kościoła halowego/. Kościół z nawą główną wyższą od naw bocznych, lecz bez okien to pseudobazylika.
Nazwa bazylika wywodzi się od greckiego słowa oznaczającego "królewski" lub od budynku Stoa Basileios – Stoi Królewskiej umieszczonej przy Agorze ateńskiej, w której urzędowali archontowie.
W starożytnym Rzymie bazylika stała przy forum i odgrywała rolę hali targowo-sądowej. Z czasem bazyliką zaczęto też nazywać największą, reprezentacyjną salę w willach rzymskiej arystokracji.
Chrześcijanie, nie chcąc korzystać ze świątyń pogańskich ani budować budynków podobnych do nich, przyjęli za wzór swoich kościołów bazylikę grecką. System bazylikowy obowiązywał w całej architekturze chrześcijańskiej. Już w IV wieku wprowadzono drewnianą pochyłą więźbę dachową otwartą lub oddzieloną drewnianym stropem.
Charakterystycznymi cechami chrześcijańskiego systemu bazylikowego są:
- zasadniczo budynek ma układ podłużny, podzielony jest na część centralną /nawa główna/ oraz nawy boczne, po jednej, dwie lub nawet trzy z każdej strony,
- nawy (główna i boczne) przykryte są oddzielnymi dachami,
- część centralna jest wyższa od naw bocznych, co umożliwia doświetlenie wnętrza przez pas górnych okien,
- wszystkie nawy są oddzielone od siebie ścianami, filarami lub słupami stanowiącymi elementy nośne.
Poprzez stulecia pierwotną bazylikę modyfikowano, dodając krypty, nawę poprzeczną /transept/, chór, sklepienia, wieże, przemienność podpór, empory, tryforium, westwerk, kaplice i inne elementy.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz