poniedziałek, 22 kwietnia 2024

Pomnik Żołnierzy Rosyjskich i Cmentarz Żołnierzy Radzieckich

             Będąc na cmentarzu garnizonowym dojrzałam go przez płot, po drugiej stronie ulicy.


              Jak dobrze, że mamy wujka googla i ciocię wikipedię, bo dochodzenie co to za pomnik mogłoby potrwać, a tu parę kliknięć i już wiem.
           Jest to najstarszy pomnik na terenie Gdańska, na Grodzisku. Wysoki monument wykonany z fińskiego granitu, z mozaiką przedstawiającą św. Jerzego.  Jako jedyny przetrwał II wojnę światową, chociaż nie bez uszczerbku. Uszkodzony w 1945 roku, został wyremontowany i ponownie odsłonięty 5 XII 1998 przez prezydenta Gdańska  Pawła Adamowicza i Wadima Muckiego, konsula Rosji w Gdańsku. 
             Pomnik żołnierzy rosyjskich wykonany  według projektu gdańskiego rzeźbiarza Karla Dreylinga, odsłonięty został 27 września 1898 roku.  Ufundował go  car  Rosji Mikołaja II Romanow dla upamiętnienia rosyjskich żołnierzy poległych podczas oblężeń Gdańska. Na pomniku widnieje rosyjski napis "Rosyjskim żołnierzom poległym przy oblężeniach Gdańska 1734, 1807, 1813" . Uważano,  że zlokalizowany został przy   masowej mogile  około 700 żołnierzy rosyjskich  poległych podczas bitwy o Górę Gradową 9 maja 1734 roku. 
Pomnik dla uczczenia poległych w czasie oblężenia podczas oblężenia Gdańska w 1734 roku przez Rosjan i Sasów,   oblężenia w 1807 roku przez wojska polsko-francuskie i oblężenia w 1813 roku przez wojska rosyjskie.  Na obelisku, powyżej napisu, jest umieszczona mozaika przedstawiająca św. Jerzego. Całkowita wysokość obelisku wynosi około 9 metrów.
           Niedaleko od pomnika, tuż za cmentarzem garnizonowym, znajduje się  utworzony w latach 1946-1951 Cmentarz Żołnierzy Radzieckich (Cmentarz Wojenny Żołnierzy Armii Radzieckiej),  poległych w  walkach o Gdańsk w 1945 roku.     Pochowano tam 3088 żołnierzy i osób cywilnych, w tym 2525 żołnierzy poległych i zmarłych wskutek odniesionych ran przy wyzwalaniu Gdańska oraz bezpośrednio po jego wyzwoleniu, 537 jeńców wojennych oraz 27 osób cywilnych. 
Znana jest tożsamość 1291 pochowanych. Wśród nich jest jeden generał-major. Nazwiska znanych wyryte są na tablicach.
         Cmentarz położony jest na zboczu, w części po dawnym cmentarzu bezwyznaniowym.



          Ma formę trzech tarasów połączonych schodami. Na najwyższym poziomie znajduje się 18 metrowy obelisk. W najwyższej części obelisk posiada  dekorację w formie fryzu, na którym znajduje się płaskorzeźba przedstawiająca  gwiazdę radziecką oraz sierp i młot, nad fryzem natomiast umieszczono metalową, kutą ażurową kulę ziemską.  



            Na poziomie średnim mur z płaskorzeźbą. 




          Dolny poziom natomiast zajmują pola grzebalne, nad którymi zamontowano 1088 pomników w formie radzieckich gwiazd 
z metalizowanych odlewów z masy żywicznej. Pierwotnie gwiazdy te wykonane były ze stali nierdzewnej, ale po 1989 roku wszystkie uległy zniszczeniu.  Pola grzebalne otoczone są murkiem granitowym z wyrytymi nazwiskami pochowanych osób, których tożsamość jest znana. Ostateczny kształt wystroju pola cmentarnego powstał w latach 1982–1984, kiedy to został przeprowadzony remont kapitalny tego cmentarza. W marcu 1996 roku na Polu Gwiazd został ustawiony granitowy krzyż.




              Tuż przy wejściu  na cmentarz, po prawej stronie, stoi odsłonięty 30 marca 1984 roku wykonany z kutej blachy, pomnik Matki Polki i Rosjanki. 



                  Tylu ich poginęło na wszystkich frontach. Matki traciły synów, dzieci ojców. I giną nadal. I po co?

1 komentarz:

  1. Żołnierze radzieccy byli czczeni, teraz są znienawidzeni. Jak różnie są oceniani, w centrum Wiednia mają pomnik, w Helsinkach cenią cara Aleksandra, jaka historia jest skomplikowana. Żal każdego człowieka jak marionetka wykorzystanego przez ustrój.

    Nie widziałam tego pomnika w Gdańsku, ciekawe, czy i kiedy zniknie?
    Pozdrawiam.:)

    OdpowiedzUsuń